Orta yaş dönemi kişilerin hem fiziksel hem de psikolojik anlamda değişikler yaşadığı yeni bir yaşam dönemi olarak adlandırılmaktadır. Genellikle 40’lı-50’li yaşlar arasını kapsayan bu dönemde kişi hem üretkenliğinin, yaratıcılığının ve verimliliğinin en üst noktasındadır hem de fiziksel olarak zayıflamanın verdiği sıkıntılarla karşı karşıyadır.
Orta Yaş Bunalımı Kimlerde Görülür?
Halk arasında insanlar, orta yaş bunalımının ağırlıklı olarak 40 ile 50 yaş aralığındaki erkeklerde görülen bir durum olduğundan bahsetmektedir. Ancak bu doğru değildir. Orta yaş bunalımı erkeklerde görülebilen bir durum olduğu kadar kadınlarda da görülen bir durumdur. Ancak sıklığı erkeklerde kadınlara oranla daha fazladır. Çünkü erkekler orta yaş döneminde başlarına gelen yaşam olaylarından daha fazla etkilenmektedir. Yaşlanma belirtileri, işten ayrılma, yakınların kaybı, çocukların evden ayrılması ve kişinin eski performansını gösterememesi gibi olaylar erkekleri kadınlara oranla daha kötü hissettirmektedir. Erkek; önceki girişimcilik, ataklık, iş bitiricilik ve hareketliliğini göremedikçe daha çok sarsılır. Bu erkekler için yetersizlik, eksiklik, özgüvensizlik, sosyal ve cinsel hayatlarında sıkıntıların yarattığı sorunlar anlamına gelmektedir.
Orta Yaş Bunalımında Neler Olur?
Orta yaş döneminde hormonlarda azalma, ani ateş basmaları, kilo alma, cinsel istekte azalma, cinsel sorunların oluşumu, saçların beyazlaması ya da dökülmesi gibi fiziksel belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bu belirtiler kişilerin yaşlandığı, işlevsizleştiği ve beğenilmediği gibi kaygıların tetiklenmesine sebep olmaktadır. Erkekler özellikle de bu tür fiziksel değişikliklerden hoşlanmadığından dış görünüşlerini güzelleştirmek ve daha iyi hissetmek için imaj değişikliğine gitmeye karar verebilirler. Giydikleri kıyafetleri daha genç gözükmek için yaşlarına uygun olmayan şekilde değiştirebilir, saçlarını boyayabilir, küpe takabilirler. Bunların yanında sosyal çevrelerini, evlerini değiştirebilir veya yeni ilgi alanları edinebilirler. Buna bağlı olarak kişilerin eşleriyle olan iletişimlerinde uzaklaşmalar veya çatışmalar görülmeye başlayabilir. Bu da boşanmaların artmasına ve kişilerin yeni partner arayışı içine girmesine neden olabilmektedir.
Daha önce orta yaş döneminde kişilerin verimlilik düzeylerinin en üst düzeyde olduğundan bahsetmiştik. Kişiler bu dönemde yaratıcı, verimli ve üretken olmalarına rağmen emeklilik dönemlerine gelmişlerdir. Bu noktada hayatını çoğunlukla işiyle geçirmiş olan kişiler emeklilik sonrası ciddi kırılmalar yaşayabilmektedir. Yetersizlik, verimsizlik, işe yaramazlık ve ne yapacağını bilememe duygularıyla kişiler yeni heyecanlar aramaya başlayabilmektedir. Tabi ki bu herkes için geçerli değildir. Hayattan zevk alma noktasında farklı alanlarda farklı beceriler edinmiş kişiler aksine orta yaş dönemini verimli ve zevkli bir şekilde geçirmektedir. Bu noktada sıkıntıları olan kişilerse yaşamlarını sorgulamaya, yaptıkları ve yapamadıkları arasında kıyaslamalar yaparak pişmanlık duygusu hissetmeye başlayabilir. Bu sorgulamalar sonrasında kişi istediği gibi bir hayat geçirmediğini düşünüyorsa arkasından depresyon belirtileri baş gösterebilir. Bir bakıma hayata heyecan katma arayışı, yeni uğraşlar veya yeni bir partner edinme arayışı bu tür duyguların üzerinin örtülmesinin bir yoludur.
Orta Yaş Bunalımı Nasıl Atlatılır?
Orta yaş bunalımını atlatmanın en etkili yolu psikolojik destek almaktır. Çünkü kişinin aile ve arkadaş ilişkilerindeki bozulmalar kişiyi yalnızlaştırabilmekte, yapamadıklarını sorgulaması pişmanlık duygusunu tetikleyebilmekte ve kişi kendi gibi davranamayabilmektedir. Bu kişinin elinde olan bir durum değildir. Pişmanlık, yetersizlik, insanların onu eskisi kadar değerli görmemesi veya sevmemesi kişiye acı verebilmektedir. Bu acıyla mücadele etmenin yolu da otomatik olarak alternatif heyecanlar aramak ve genç gibi davranmaktır. Bu konuda kişiler çoğu zaman etkisiz baş etme yöntemleri kullandığından bir toparlanma görülememektedir. Bu nedenle psikolojik destek ve sıkıntıların paylaşımı kişiyi rahatlatacaktır. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi almak, destek talebinde bulunmak veya randevu talep etmek için iletişim adreslerinden bana ulaşabilirsiniz.
Klinik Psikolog
Bengisu Eğridere
YORUM YAZIN